De Bruichladdich distilleerderij is Islay‘s meest radicale whiskystoker. Aan het begin van dit millennium kwamen nieuwe eigenaren onder leiding van Mark Reynier aan het roer. Sinds die tijd zijn, door de vernieuwingen die zij in in het whisky proces doorgevoerd hebben, meer dan 130 verschillende whisky’s voortgebracht. Dit is op geen enkele wijze een traditionele, ouderwetse Islay whisky distilleerder.
Wash Still Number One
Met dit in het achterhoofd, lijkt het bijna vreemd dat de oudste potketel of still van Schotland net als in het verleden weer haar diensten aan de distilleerderij gaat leveren. “Wash Still Number One” werd oorspronkelijk in 1880 in gebruik genomen door de gebroeders Harvey (WIlliam, John en Robert), de oprichters van Bruichladdich.
Een still in een Schotse distilleerderij heeft een levensduur van ongeveer 40 jaar en zelfs dat lijkt een lange tijd voor een ding dat permanent boven het equivalent van een gigantische gaskookplaat hangt. De levensduur is zo lang omdat een distilleerder een bijna heilige eerbied heeft voor zijn of haar stills, waarbij hun vorm en grootte van cruciaal belang zijn voor de alchemie van het Schotse heilige water. De liefde voor de still gaat zo ver dat bij de vervaardiging van een vervangend exemplaar de deuken en vlekken die de oude stil bevat vaak zorgvuldig gerepliceerd worden in een poging om de precieze aard van de voorganger te behouden.
Bruichladdich’s 130-jarige Still
Op 130 jarige leeftijd is het niet verwonderlijk dat de wash still haar glans heeft verloren. Haar koperen oppervlak is afgestompt door de tand des tijds. Als je niet beter zou weten dan zou je de potketel zelfs kunnen zien als een onderdeel van een oude duikuitrusting met zijn Victoriaanse klinknagels en zijkanten die bezaaid zijn met matte turquoise oxidatie.
Na jaren en jaren dienst te hebben gedaan, en bijna continu kokende wash te bevatten, is het koper van de still gaan eroderen en dunner geworden. Het opmerkelijke aan Bruichladdich’s Wash Still is haar indrukwekkend dikke bodem en verrassend stevige constructie. Dat de still zo oud kon worden was ook te danken aan de grote financiële problemen waarmee de distilleerderij te maken had. Daardoor is de still veel minder gebruikt dan anders het geval was geweest. Toen in de jaren ‘50 de minder belastende interne stoomspiralen geïnstalleerd werden was de still nog in vrij goede vorm.
Number One kan nog even mee
Voor het nageslacht is de still getest en waar nodig opgeknapt door Forsyths of Rothes, één van de slechts twee Schotse kopersmeden die nog steeds bestaan. De koperslager verklaarde dat Wash Still Number One solide gebouwd is. De still is teruggebracht naar de Laddie Still House waar haar broers en zusters een lange, zwaan-achtige nek hebben hebben. De broers Harvey wilden een meer “elegante” whisky, minder ruw en dik als die van de andere Islay distilleerderijen. De lange, dunne nek bleek meer sierlijk te zijn, zowel esthetisch als praktisch.
Nu de still weer aan haar volgende leven begint kan je je afvragen hoe lang het duurt voor ze met pensioen gaat. Bruichladdich’s Mark Reynier zegt dat “ze zal doorgaan met distilleren voor, wie weet, nog een eeuw”. In de loop van haar nadagen is het moeilijk te zeggen wat voor een whisky zij uiteindelijk zal opleveren. Zwaar geturfde of zacht en licht. Gerijpt in een wijn of rum vat. Met Bruichladdich is het onmogelijk te zeggen wat het zal worden maar één ding is zeker, Wash Still Number One’s whisky zal zeker blijven intrigeren…