<p dir=”ltr”>In de komende weken ga ik je meenemen in de effecten die vaten hebben op whisky. Daarbij zijn drie zaken van belang:
hoe wordt een vat gemaakt;
welke soorten vaten zijn er;
van welke soorten hout wordt een vat gemaakt.
Vandaag ga ik op de eerste in.
Coopering
De ambacht van het maken van whisky vaten wordt “coopering” (kuipen) genoemd. Het maken van whisky vaten gebeurt op een traditionele werkwijze waarbij veel vakmanschap nodig is. Iemand die whisky vaten maakt wordt een kuiper genoemd. Tegenwoordig helpen moderne machines de kuiper. Toch duurt het jaren voordat de kuiper het vakmanschap heeft om aan de door de industrie vereiste standaarden te voldoen.
Eikenhout
Whisky vaten worden gemaakt van eikenhout. De eiken bomen worden alleen gekapt als ze oud genoeg zijn. Dit is wanneer de boom ongeveer 7,5 meter lang is en 1 meter in diameter.
De stammen worden overgebracht naar een houtzagerij. Hier worden ze tot planken gezaagd. Uit de planken wordt de juiste lengte van de duigen gesneden. Een duig is een kleine plank met een verfijnd gebogen oppervlak dat, als je de duigen met elkaar verbindt, een cirkelvormig vat vormt.
Traditioneel wordt een vat gevormd uit 32 duigen. Daarnaast worden er nog 15 extra gebruikt om de uiteinden af te dichten.
Om de duigen tot de juiste vorm te buigen worden zij blootgesteld aan vuur. De meeste bourbon distilleerderijen in Amerika verbranden bewust de binnenzijde van de vaten. Dit wordt gedaan om het distillaat goed in het hout te laten doordringen.
De kuiper
Een kuiper legt de duigen zo neer dat ze goed en strak in elkaar passen zodat het vat niet gaat lekken. Dit wordt uiteraard gedaan zonder het gebruik van spijkers of lijm. De duigen worden stevig op hun plaats gehouden door metalen hoepels.
Hout is een poreus materiaal en de distillateurs willen dat de lucht inwerkt op de whisky. De vaten worden niet gelakt of geschilderd zodat ze kunnen “ademen”.
Uiteindelijk wordt er nog een gat geboord in de zijkant van het vat om controle over de voortgang van de rijping van de whisky ‘s mogelijk te maken. Het uiteindelijke resultaat, de gerijpte whisky, zal ook via dit gat het vat verlaten.
Volgende keer ga ik in op de verschillende type vaten die er zijn.
