In iedere industrie worden wel acroniemen gebruikt. De whiskyindustrie is daar geen uitzondering op. Een acroniem dat nog wel eens in whisky discussies op forums en chatrooms gebruikt wordt is NAS. Het gaat hier niet om een ander merk of type whisky, NAS staat voor “No Age Statement”.
“No Age Statement”
Het betekent simpelweg dat er geen leeftijd vermeld wordt op de fles zelf. Als je een leeftijdsverklaring op de fles zet dan moet volgens de Schotse wet elke druppel in die fles minstens van die leeftijd zijn. Een 15-jarige whisky bestaat geheel uit whisky die ouder is dan vijftien jaar. Een 30 jarige whisky bestaat geheel uit Scotch ouder dan dertig jaar. Een NAS whisky betekent gewoon dat het juridisch is gebonden aan zijn rijpingstijd van ten minste drie jaar, dat is conform het Schotse recht de minimale rijpingstijd om de naam Scotch te mogen voeren, maar het kan 12 jaar, 8 jaar, of gewoon 3 jaar oude whisky bevatten. Zonder leeftijdsverklaring heeft de distilleerder meer flexibiliteit in wat zij produceren omdat ze niet beperkt zijn qua leeftijd.
Wat is een voorbeeld van een NAS whisky?
Johnnie Walker is een klassiek en bekend voorbeeld van een populaire blended whisky dat een NAS whisky is. Op een paar uitzonderingen na zijn er geen leeftijdsverklaringen op de flessen. Met een een kleur wordt de consument geholpen om de verschillende soorten en niveaus van de whisky te onderscheiden. Als je kijkt naar de lijn van Johnnie Walker dan worden de volgende labels gevoerd (informatie onder andere van Wikipedia):
- Red Label – Een samenstelling van ongeveer 35 graan- en malt whisky’s. Het is de enige whisky die specifiek voor het mixen met andere dranken zoals cola wordt gepromoot.
- Black Label – Een blend van zo’n 40 graan- en malt whisky’s, alle met een minimumleeftijd van 12 jaar.
- Double Black Label – een blended whisky in de stijl van Black Label maar met een vol aroma dat nog intenser en rokeriger is.
- Green Label – Een blend van 15 uitsluitend malt whisky’s, die alle ten minste een leeftijd hebben van 15 jaar. Het is een zogenaamde “blended malt” of, zoals tot voor kort gebruikelijk was, een “vatted malt”. Deze whisky wordt niet meer geproduceerd.
- Gold Label – Een blend van ongeveer 15 verschillende single-malt whisky’s (en graan whisky). Het recept is gebaseerd op de aantekeningen van Alexander II die deze blend had bedacht ter ere van John Walker. Voor deze blend worden een aantal 18 jaar oude single malts gebruikt. Net als de green label, wordt de gold label niet meer geproduceerd.
- Gold Reserve Label – door de Master Blender van Johnnie Walker persoonlijk vervaardigd. De zorgvuldige selectie van top vaten van bijzondere jaargangen leveren een een krachtige blend van intense aroma’s.
- Platinum Label – een 18 jaar oude whisky gemaakt van single malts en grain whisky’s van een gelimiteerd aantal vaten.
- Blue Label – De top van het assortiment. De Blue Label wordt samengesteld uit zeldzame whisky’s van bekende Schotse distilleerders. Sommige malt whisky’s die er in zijn verwerkt hebben een leeftijd van 50 tot 60 jaar. De flessen zijn genummerd en worden verkocht in een met zijde afgewerkte doos.
Er zijn dus alleen leeftijdsverklaringen voor de Black (12), Green (15), Gold (18) en Platinum (18). De Green en Gold labels worden niet meer geproduceerd.
Een ander voorbeeld van NAS whisky is Macallan. Macallan verkoopt alleen NAS whisky’s in duty-free winkels. Voorbeelden van deze whisky’s zijn de “Select Oak” (groen), “Whisky Maker’s Editon” (paars) en “Estate Reserve” (blauw). De verkoper in de winkel zal je vertellen dat de kleuren een indicatie geven van de leeftijd.
Waarom maken distillateurs NAS whisky?
Als een whisky populair wordt heeft een distillateur moeite om te voorzien in de vraag naar de whisky. Ze kunnen moeilijk terug gaan in de tijd om meer van deze whisky te produceren. Dat maakt whisky per definitie een schaars product en het plannen van martketingacties zal dan ook ver vooruit gepland moeten worden. Maar door de leeftijdsverklaringen achterwege te laten kan een distillateur bij een grote vraag naar zijn product een grote hoeveelheid produceren als dat nodig is. De flexibiliteit neemt hierdoor toe. De Master Blender van de distilleerderij blijft uiteraard verantwoordelijk voor de smaak maar kan letterlijk uit meerdere vaten tappen bij de marrying van de whisky.
