De kunst van het whisky proeven is veel eenvoudiger dan je denkt. Je kunt in veel beoordelingen en proefnotities lezen dat een whisky de smaak heeft van “pure chocolade” of “hooizolder”, waardoor het je laat afvragen “ben ik dezelfde whisky aan het proeven?”. Maar hoe leer je dergelijke extreme, verschillende en expressieve kenmerken waar te nemen?
Het antwoord is het opbouwen van ervaringen in het proeven van verschillende dingen die niet gerelateerd zijn aan whisky en het nemen van een “smaak momentopname” van de kenmerken van die smaak. Hoe meer je dit doet, hoe beter en nauwkeuriger het whisky proeven wordt. Een andere belangrijk punt is dat het ware karakter van whisky, in tegenstelling tot de meeste andere gedistilleerde dranken, pas na verloop van tijd door komt, dus het is belangrijk om niet te snel te drinken. Het is belangrijk om te onthouden dat smaak een persoonlijke zaak is en dat er geen goede of foute bevindingen zijn.
Whisky Proeven: Het glas
Het type glas dat u gebruikt is van groot belang. Het beste is om een glas te gebruiken die een smalle opening heeft omdat dit de aroma’s van de whisky zal kanaliseren en deze zal concentreren in de richting van je neus. Dit type glas wordt een snifter genoemd. Een glas van soortgelijke vorm, zoals een wijn- of cognacglas, kan net zo goed werken. Sommige glazen hebben een deksel die helpt om de aroma’s te vangen. Glazen zoals tumblers, of die met een brede rand, moeten worden vermeden voor het proeven omdat de aroma’s te snel verdwijnen. Deze kunnen worden gebruikt voor alleen het drinken van whisky of als minder analyse nodig is.
Whisky Proeven: De neus
Dit is de sensatie van de aroma’s van de whisky die je oppakt vóór het proeven. De belangrijke kenmerken die je aantreft moeten een indicatie geven over hoe de whisky zal smaken. Giet een redelijke hoeveelheid whisky in het glas en draai het kort rond in het glas zodat zuurstof bij de drank komt en de verdamping kan beginnen. Dit is belangrijk omdat de whisky altijd opgesloten is geweest in een vat of een fles en het de behoefte heeft aan een beetje tijd om zich uit te drukken en zijn ware eigenschappen te laten zien.
Zodra je het glas hebt gedraaid, laat je de drank tot rust komen zodat de eerste gewaarwording niet vol alcohol is. Noteer terwijl u wacht de kleur door het bij voorkeur tegen een witte achtergrond te houden. Houd nu je neus boven het glas en adem in zodat de aroma’s circuleren rond je neusgaten. Herhaal dit drie of vier keer en vraag je af waar de aroma’s je aan doen denken. Zijn ze licht, fris, zwaar, rijk, fruitig, bloemig, kruidig, rokerig, etc. Je zult vaak merken dat je eerste reuk nog veel alcohol bevat en dat je nog niet veel waarneemt. Echter, de tweede, derde en vierde reuk moet steeds meer openbaren als je neusgaten wennen aan de hoge sterkte van de drank. Probeer te voorspellen wat de smaak van de whisky zal zijn.
Whisky Proeven: De smaak
De smaak van de whisky op uw smaakpapillen moet het meest lonende en plezierige onderdeel van het hele proces zijn. Het belangrijkste is om niet te snel van de whisky te drinken (zoals je bijvoorbeeld met een Tequila doet) maar om het te rond te laten gaan in je mond om de maximale smaak te ervaren. Verschillende delen van je tong en mond reageren op verschillende smaken en prikkels, dus laat de whisky over alle gebieden van uw mond gaan om het maximale effect te krijgen.
Bij het doorslikken zal de alcohol branden, wat één van de belangrijkste dingen is die veel mensen doen afschrikken om whisky te drinken. Het is belangrijk om dit te laten plaatsvinden omdat daarna de whisky haar ware aard zal onthullen. Probeer de aanwezige voor de hand liggende smaken te identificeren en herhaal dat, in een poging om iedere keer iets nieuws te identificeren. Vergeet niet dat er geen goede of foute bevindingen zijn en ieders smaakpapillen anders zijn, dus maak je geen zorgen als je een smaak hebt die iemand anders niet heeft of vice versa.
Whisky Proeven: De afdronk
De afdronk is de nasmaak die komt als je de whisky eenmaal hebt doorgeslikt. Sommige mensen zeggen dat de complexiteit van de afdronk in whisky is wat het onderscheidt van alle andere gedistilleerde dranken. Als je eenmaal voorbij het branderige gevoel van de alcohol bent dan kunnen een groot aantal smaken zich openbaren, waarvan sommige zeer subtiel kunnen zijn. De lijst van smaken kan zeer uitgebreid worden maar probeer de smaken in verband te brengen met dingen die je in het verleden hebt geproefd. Vraag je ook af of de smaken voor een korte, middellange of lange tijd blijven hangen. Dit wordt de lengte van afdronk genoemd.
Water of ijs toevoegen?
Een veel gestelde vraag en één die alleen jij kunt beantwoorden. Het komt allemaal neer op persoonlijke smaak. Probeer altijd eerst whisky in zijn oorspronkelijke staat en voeg dan water toe want dit kan meer smaken en complexiteit loslaten, met name in whisky’s met een hoger alcoholgehalte of vatsterkte whisky’s. Het is met water in sommige gevallen veel aangenamer en de hoeveelheid water die je toevoegt is aan jou. IJs is anders want het laat de temperatuur van de whisky dalen en remt daarmee het opkomen van een aantal van de kenmerken van de whisky.
