Als we spreken over rijpheid of leeftijd van een whisky dan hebben we het bijna altijd over de hoeveelheid tijd die het doorbracht in het houten vat. Echter, veel mensen geloven dat de rijping na het bottelen ook een bepaald effect heeft. Zeker, er zijn processen die zich zowel voordoen in houten vaten als in glazen flessen en deze kunnen een effect hebben op het eindproduct. Maar of je het ‘rijpen’ wilt noemen of niet..?
Vat Rijping Chemie
In een eikenhouten vat vinden een aantal processen plaats die invloed hebben op de smaak en de algemene eigenschappen van een whisky. Zwavelverbindingen worden geleidelijk aan de whisky onttrokken en opgenomen door het hout. De vanillines, ligninen en tannines sijpelen in de whisky en creëren diepgang en een breed scala aan smaken. Na verloop van tijd worden deze invloeden meer uitgesproken. Daarnaast zijn er de effecten van (minimale) blootstelling aan de lucht; zelfs het beste vat is niet luchtdicht. De subtiele geuren uit de lucht trekken in de whisky, terwijl een kleine hoeveelheid alcohol verdampt in de lucht.
Door de aanwezigheid van zuurstof kunnen organische chemische reacties optreden. Alcoholen en andere elementen oxideren tot esters en aldehyden die een zoete en opvallende smaak aan de whisky geven.
In een afgesloten glazen fles kunnen deze reacties niet optreden. Er kunnen echter wel andere veranderingen optreden.
Flessen-chemie
Alhoewel flessen geen lucht doorlaten bevatten ze een kleine hoeveelheid lucht in de kopruimte van de fles. Dit kan chemische reacties teweegbrengen die, zoals oxidatie, vaak worden toegeschreven aan rijping. Daarnaast kunnen whisky’s die zijn opgeslagen in heldere glazen flessen foto-oxidatie veroorzaken. Dit kan, afhankelijk van de situatie, positieve of negatieve veranderingen aanbrengen in een whisky. Deze processen werken door de afgesloten omgeving veel trager dan in een houten vat. Ook wordt er in glas niets onttrokken of toegevoegd aan de whisky.
De Conclusie..
Na verloop van tijd treden er veranderingen op in whisky, zelfs als de whisky zich in een glazen fles bevindt. Als je dat rijping wilt noemen; het zij zo. De veranderingen zijn echter zo minimaal dat ze slechts de druppel zijn op de welbekende gloeiende plaat (of de druppel in de fles in dit geval).
De rijpingstijd van een whisky verwijst traditioneel naar de tijd die werd doorgebracht op het vat, omdat dan de grote veranderingen plaatsvinden in de drank en het zijn kenmerkende smaak en neus verkrijgt. In de fles kan een geleidelijke verscherping of verzachting van smaken ontstaan (vooral in direct licht) maar er wordt niets fundamenteels aan de whisky veranderd.
Dus telt rijping op de fles mee?
Letterlijk gezien “JA”, functioneel: “NEE”.
